درمورد اثرات خوب و بد تلویزیون روی کودکان نظریه های متفاوتی وجود دارد که در ادامه بررسی می کنیم.
امروزه با توجه به زندگی آپارتمان نشینی ،کودکان نسبت به قبل فضای بازی کوچک تری دارند.
با توجه به اینکه برای والدین مشغله های زیادی وجود دارد که باعث شده، زمان کافی برای وقت گذراندن با کودکان را نداشته باشند.
در نتیجه کودکان برای گذراندن وقت به تماشای تلویزیون پناه می برند به طوری که برای اکثر افراد این کار تبدیل به عادت شده است.
در این مقاله می خواهیم مزایا و معایب تماشای تلویزیون را به طور کامل بررسی کنیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با نمایندگی فوجیتسو تماس بگیرید.
تاثیرات خوب و بد تلویزیون روی کودکان چیست؟
بعضی از کارشناسان معتقدند تلویزیون دیدن کودکان تماماً دارای اثرات تخریبی نیست و میتواند مزایایی هم داشته باشد که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
- جنبه ی آموزشی:
یکی از تاثیرات خوب تماشای تلویزیون بر کودکان بار آموزشی آن است.
برخی از برنامههای تلویزیون به کودکان آموزش میدهند، آنها را آگاه میکنند و الهامبخش هستند.
بنابراین برنامههای خوب میتوانند بسیار موثرتر از سایر روشها به کودکان آموزش بدهند.
مثلا برنامهای که در آن شیوه کاشت گیاهان یا پختن غذایی کودکانه را نشان میدهد، بسیار مفید خواهد بود.
تحقیقات هم نشان داده کودکانی که برنامههای آموزشی تلویزیونی را دنبال میکنند در خواندن و امتحانات ریاضی موفقتر عمل میکنند.
کودکانی که در سنین قبل از مدرسه، عادت به تماشای برنامههای آموزشی و مفید دارند، در سالهای بعد هم همین عادت را در خود حفظ میکنند.
اما اگر کودک در سنین پایینتر، تنها به تماشای برنامههای صرفا سرگرمکننده بپردازد در سالهای بعدی کودکی هم سراغ برنامههای مفید نخواهد رفت.
- اجتماعی شدن:
بسیاری از کودکانِ امروز، تک فرزندانی هستند که خواهر و برادر و معاشرتی ندارند و به دلیل مشغله های گوناگونِ بزرگ ترها، فقط سالی یکی دو بار فامیل را ملاقات می کنند.
تلویزیون، فرصتِ مناسبی برای اجتماعی کردنِ کودکانِ تنهای امروزی است.
1. درک نقش های گوناگونِ خانوادگی مثل همسری، پدری، مادری، خواهری و برادری و وظایفِ هر کدام در برابر هم.
2. درک نقش های گوناگون اجتماعی مثل شاگرد، استاد، رئیس، مرئوس، کاسب، کارمند، کارگر، سرباز و… و وظایف اجتماعیِ هر کدام.
3. شناختِ اماکن عمومی مختلف مثل مسجد، دانشگاه، بیمارستان، پاسگاه و کارکرد هر یک و غیره.
4. قدم های موثری برای افزایش هوش هیجانی، مهارت بین فردی و تکمیلِ چرخه اجتماعی شدنِ کودک از تأثیرات مثبت تلویزیون است.
- آشنایی با فرهنگ های مختلف:
از تاثیرات خوب تماشای تلویزیون بر روی کودکان است و این امکان را فراهم میکند که بدون بیرون گذاشتن یک قدم از خانه خود، به سرتاسر دنیا سفر کنید.
تلویزیون کودک را به کشورهای مختلف می برد و به آنها فرهنگ های مختلف در دنیا را می آموزد.
با انتخاب صحیح برنامه ها، کودک می تواند در مورد افراد و سنت ها، شیوه زندگی و نگرش دیگران بیاموزد.
- الهام بخش بودن:
یکی دیگر از تاثیرات خوب تماشای تلویزیون بر کودکان برنامه های تلویزیونی که مخاطب آنها کودکان خردسال و بزرگسالان هستند، نه تنها آموزشی بلکه الهام بخش نیز هستند.
برنامه های تلویزیونی آموزشی کودکان را ترغیب می کند تا چیزهای جدید را امتحان کنند.
به عنوان مثال، یک نمایش تلویزیونی در مورد سرگرمی خلاق می تواند به کودک القا کند که چیز جدیدی را با خشت، رنگ و کاغذ امتحان کند.
به همین ترتیب، مستندی درباره دانشمندان، هنرمندان و دیگر مشاهیر نیز می تواند الهام بخش آنها باشد تا کارهای مفیدی انجام دهند.
- تقویت کننده ی رفتار مثبت:
کودکانی که برنامههای آموزشی و پرمحتوا تماشا میکنند در سنین دبیرستان نمرههای بهتری میگیرند.
آنها کمتر رفتارهایی پرخاشگرانه از خود بروز میدهند.
تحقیقات بلندمدت نشان میدهد که این کودکان برای مطالعه و تحصیل ارزش بیشتری نسبت به سایرین قائل هستند.
ضمن اینکه برخی از برنامهها مانند کارتونها باعث کاهش فشار و استرس کودکان میشود و آنها را بانشاط میکند.
تاثیرات بد تماشای تلویزیون بر کودکان
- از بین رفتن قدرت تخیل:
اگر فرزند شما به جای بیرون رفتن و کاوش در دنیای واقعی، زمان زیادی را در تلویزیون صرف کند، نمیتواند تخیلی قوی داشته باشد.
از آنجایی که هر داستانی با تصاویرش روی صفحه نمایش ارائه میشود، کودکانی که بیش از حد تلویزیون تماشا میکنند نمیتوانند ذهن خود را برای تصور و تخیل تحریک کنند.
بنابراین در این حالت ذهن به جای تخیل کردن و خلق کردن، به طور منفعلانه تصاویر آماده را مصرف میکند.
- کاهش تمرکز:
کودکانی که روزانه بیش از ۲ تا ۳ ساعت را جلوی صفحه نمایش میگذرانند، اغلب از عدم تمرکز در محیطهای کلاسی رنج میبرند.
چنین کودکانی همچنین ممکن است احتمال بیشتری برای تشخیص ADHD «اختلال بیش فعالی-کمبود» توجه داشته باشند.
- گرفتن فرصت از کودک برای انجام کارها:
کودکانی که زمان زیادی را جلوی تلویزیون میگذرانند ممکن است فرصتهای انجام فعالیتهای دیگر را از دست بدهند.
اگر کودک شما زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون میکند، ممکن است وقت گرانبهایی را که میتوانست صرف کارهای سازندهتری کند.
مانند همنشینی با دوستان، کار روی تکالیف، بازی در خارج از منزل و سایر فعالیتهای مشابه شود را از دست بدهد.
برای تغییر این متن بر روی دکمه ویرایش کلیک کنید. لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است.
- اضافه وزن:
یکی دیگر از تاثیرات بد تماشای تلویزیون بر کودکان این است که در معرض خطر ابتلا به چاقی و سایر اختلالات سلامتی هستند.
اگر دیدن تلویزیون به یک عادت اعتیادآور برای کودکان تبدیل شود، فرزند شما جایگاهی روی مبل روبروی تلویزیون خواهد ساخت که در طول روز آن را بهندرت ترک میکند.
کاهش فعالیت اینچنینی، موجب مشکلات سلامتی برای بچهها خواهد شد.
- ایجاد عادت مصرف گرایی:
یکی دیگر از آسیبهای تلویزیون دیدن کودکان، ایجاد عادت مصرفگرایی در کودکان است.
تعداد تبلیغاتی که کودک در تلویزیون میبیند او را در معرض انواع برندها و محصولاتی قرار میدهد که ممکن است به آنها نیازی نداشته باشد.
آگهیهای بازرگانی کودکان را تشویق به مصرف غذاها و نوشیدنیهای ناسالم میکنند.
در این صورت ممکن است کودکان باور کنند که فستفود، بستنی و نوشیدنیهای گازدار خوب هستند.
والدین نیز قربانی این مصرفگرایی میشوند زیرا بچهها اصرار دارند چیزی را که در تلویزیون دیدهاند بخرند.
- عوارض روانی نامناسب:
مطالعات و پژوهشهای بلندمدت بر روی تاثیرات بد تماشای تلویزیون بر کودکان، نشان از این موضوع دارد که به شکلی قابل توجه روی ذهن و روان کودکان دارد.
براساس مطالعهای که در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت، کودکان زیر ۷ سالی که بیش از ۳ ساعت در طول روز تلویزیون تماشا میکنند.
بازیهای ویدیویی انجام میدهند و کارهایی نظیر این با تلویزیون انجام میدهند.
پس با احتمال بیشتری به مشکلات عاطفی و معضلات در روابط آینده خود رو به رو خواهند شد.
البته در تحقیقات صورتگرفته، مدت زمانی که مطرح شد برای بازیهای ویدیویی نتیجهای مشابه نداشت.
به همین خاطر نمیتوان گفت که اگر کودکی بیش از ۳ ساعت به بازیهای ویدیویی بپردازد لزوما به این دست از مشکلات روحی و عاطفی دچار نخواهد شد.
- دیدن آموزشهایی با بار منفی:
تلویزیون دیدن کودکان اگر بیش از انداره باشد، باعث میشود در معرض اثرات و رفتارهای منفی قرار میگیرد.
در بسیاری از برنامههای تلویزیونی، محتوای نامناسب ارائه میشود.
ذهن و روان کودک مانند خمیری نرم است که در برخورد با تجربههای مختلف به آن شکل داده میشود.
بنابراین تاثیر چیزهایی که میبیند باعث میشود که رفتارهای آینده او به تدریج پایهگذاری شوند.
مطالعات نشان میدهد، کودکانی که بیشتر در معرض برنامههای مختلف خشن هستند در کودکی و بزرگسالی بیشتر دچار رفتارهای پرخاشگرانه و خشونتآمیز خواهند بود.
مثلا همین ابرقهرمانانی که از طریق زد و خورد، نقش منفی داستان را از بین میبرند، در نظر بگیرید.
این داستانها به کودک آدرس اشتباه و الگویی غلط در زمینه برخورد با بدیها ارائه میکند و به نوعی موجبات شکل گرفتن واکنشهای خشونتبار را در او تقویت میکند.
هر ساعتی که به مدت زمان تماشای کودکان ۲ تا ۲/۵ ساله اضافه میشود، امکان بروزمشکلات جدی در آینده هم بیشتر قوت میگیرد.
مثلا تحت زورگویی و قلدری دیگر کودکان قرار گرفتن. از جمله آسیبهای آتی تماشای تلویزیون به مدت طولانی و نامناسب است.
کودکان بسیار تاثیرپذیر هستند و کنترل چیزهایی که ذهنشان در معرض آن قرار میگیرد بسیار مهم است.
در حالی که تلویزیون میتواند کودکان ما را سرگرم کند و به یادگیری محتوای مثبت کمک کند، ممکن است به روشهای نامطلوبی بر آنها تاثیر بگذارد.
در نتیجه بهترین کار برای جلوگیری از آسیب دیدن کودکان این است که زمان مشخصی را برای تماشای تلویزیون اختصاص دهید تا از مزایای آن برخوردار شوند و آسیب کمتری بخورند.